De verborgen schat van je bedrijf: Hoe je data als een waardevol bedrijfsmiddel benut.
De waarde van data
Data is overal. Elk bedrijf, groot of klein, genereert en verzamelt gegevens – van klantinteracties en verkoopstatistieken tot logistieke processen en marktanalyse. Toch realiseren veel ondernemers zich niet dat data een strategisch bedrijfsmiddel is met economische waarde. Terwijl techgiganten als Amazon en Google al jarenlang floreren dankzij datagedreven besluitvorming, blijft dit potentieel voor veel mkb-bedrijven onbenut.
Deze blog verkent hoe data waarde creëert, waarom het als een economisch actief wordt beschouwd en hoe je als mkb-ondernemer jouw data strategisch kunt inzetten om concurrentievoordeel te behalen.
Wat maakt data waardevol?
Data heeft waarde omdat het bedrijven helpt om slimmere beslissingen te nemen, risico’s te verlagen en operationele processen te optimaliseren. De waarde van data binnen een bedrijf komt voort uit vier belangrijke aspecten:
- Efficiëntie en optimalisatie Data stelt je in staat om bedrijfsprocessen efficiënter te maken. Denk aan het analyseren van verkoopdata om voorraden beter af te stemmen op de vraag of het verbeteren van marketingcampagnes op basis van klantgedrag.
- Marktmacht en concurrentievoordeel Bedrijven die data goed benutten, kunnen zich onderscheiden in hun marktsegment. Slimme analyses kunnen leiden tot betere klantsegmentatie en gepersonaliseerde aanbiedingen, waardoor klantenbinding en omzetgroei worden gestimuleerd.
- Innovatie en nieuwe verdienmodellen Door data slim te gebruiken, kunnen mkb’ers innovatieve producten en diensten ontwikkelen. Bijvoorbeeld, een retailer die klantgegevens analyseert, kan abonnementen of exclusieve aanbiedingen introduceren op basis van aankoopgedrag.
- Risicobeheer en besluitvorming Gegevens kunnen helpen om risico’s te verkleinen en beter te voorspellen hoe de markt zich ontwikkelt. Dit is cruciaal in tijden van economische onzekerheid.
De levenscyclus van data en waardecreatie
Data doorloopt een levenscyclus, van verzameling tot verwerking en uiteindelijk verlies aan relevantie. In deze cyclus speelt technologie een sleutelrol bij het benutten van de waarde van data. Bijvoorbeeld:
- Data verzamelen: Dit kan uit transacties, klantinteracties, enquêtes of machinesensoren komen.
- Data structureren en analyseren: Ruwe data wordt pas waardevol als het omgezet wordt in inzichten die actiegericht zijn.
- Data gebruiken: Besluitvorming en strategieën worden verfijnd op basis van deze inzichten.
- Data vernieuwen: Oude data verliest op den duur zijn waarde en moet aangevuld of vervangen worden.
Een veelgebruikte analogie is ‘data is de nieuwe olie’. Net als olie, moet data eerst gewonnen, geraffineerd en benut worden om waarde te genereren. Technologieën zoals AI en machine learning versnellen dit proces en kunnen data sneller en effectiever omzetten in bruikbare informatie.
Uitdagingen bij de waardering van data
Hoewel data steeds belangrijker wordt, is het nog niet altijd goed vertegenwoordigd op financiële balansen. De volgende uitdagingen spelen hierbij een rol:
- Data wordt vaak als een kostenpost gezien in plaats van een investering. Veel bedrijven besteden geld aan IT-systemen en data-opslag, maar zien dit niet als een strategische asset.
- Privacy en regelgeving zoals de AVG (GDPR) beperken hoe data verzameld en gebruikt mag worden, wat de exploitatie ervan kan beïnvloeden.
- De waarde van data is moeilijk te kwantificeren omdat de economische impact niet altijd direct meetbaar is. Sommige data heeft alleen waarde in combinatie met andere activa, zoals klantrelaties en merkbekendheid.
Toch zijn er manieren om de waarde van data te schatten. Sommige bedrijven, zoals Experian (dat kredietgegevens verzamelt en verkoopt), hebben databestanden op hun balans staan als immateriële activa. Andere bedrijven, zoals Google, gebruiken data intern om hun primaire inkomstenstromen te versterken, zonder expliciete vermelding van de waarde op de balans.
Hoe mkb-bedrijven waarde kunnen halen uit data
Als mkb-ondernemer kun je strategisch met data omgaan door:
- Data actief te verzamelen en opslaan Zorg voor een gestructureerde aanpak bij het verzamelen en opslaan van klant- en bedrijfsgegevens. Gebruik CRM-systemen of data-analysetools om patronen te ontdekken.
- Data om te zetten in inzichten Analyseer klantgedrag, verkooptrends en operationele efficiëntie. Gebruik dashboards en rapportages om betere beslissingen te nemen.
- Nieuwe verdienmodellen te verkennen Overweeg of je data (anoniem) kunt verkopen, licenties kunt verlenen of datagestuurde diensten kunt aanbieden.
- Te investeren in data-beveiliging en naleving van regelgeving Bescherm je data tegen datalekken en zorg ervoor dat je voldoet aan privacywetgeving om reputatieschade en juridische problemen te voorkomen.
De Waarde van Data als Bedrijfsmiddel voor MKB-ondernemers
In een tijd waarin digitalisering en automatisering steeds belangrijker worden, speelt data een cruciale rol in het succes van bedrijven. Maar hoe zit het eigenlijk met de financiële waardering van data? Kan data worden opgenomen als een actief op de balans? En hoe kunnen MKB-ondernemers de waarde van hun data strategisch benutten? In deze blog duiken we in de wereld van data als bedrijfsmiddel en hoe ondernemers hier optimaal gebruik van kunnen maken.
Waarom is data waardevol?
Data is een essentieel onderdeel van moderne bedrijfsvoering. Het helpt bedrijven om klantgedrag te analyseren, marktkansen te identificeren en operationele processen te optimaliseren. Toch wordt data in veel gevallen niet erkend als een officieel actief op de balans, vooral omdat de waardering ervan complex is.
In tegenstelling tot tastbare activa, zoals machines en gebouwen, is data een immaterieel goed. Dit betekent dat het moeilijk is om een exacte waarde eraan toe te kennen, vooral omdat de economische voordelen van data afhankelijk zijn van het gebruik ervan in combinatie met andere bedrijfsactiva.
Kan data op de balans worden opgenomen?
Volgens de huidige boekhoudnormen, zoals IFRS en GAAP, mogen zelf gegenereerde immateriële activa niet worden geactiveerd. Dit betekent dat de meeste bedrijven hun data niet als een officieel actief op de balans mogen zetten. Echter, in bepaalde gevallen kan data wel worden gewaardeerd als onderdeel van een overname of bedrijfscombinatie, waarbij een koper de waarde van klantendatabases of andere datasets in de overnameprijs opneemt.
Sommige sectoren, zoals de olie- en gasindustrie, hanteren echter andere benaderingen. Bedrijven die bijvoorbeeld seismische gegevens verzamelen, kunnen de kosten voor het verkrijgen en verwerken van deze data als activa boeken. Dit toont aan dat er uitzonderingen en sectorafhankelijke verschillen bestaan in hoe data financieel wordt behandeld.
Methoden om de waarde van data te bepalen
Hoewel data niet altijd als officieel actief op de balans kan worden opgenomen, is het toch belangrijk om te begrijpen hoe de waarde van data kan worden bepaald. Er zijn drie gangbare waarderingsmethoden:
- Marktbenadering – Hierbij wordt gekeken naar de marktwaarde van vergelijkbare datasets. Dit wordt vaak gebruikt wanneer data commercieel verhandelbaar is, zoals klantbestanden of industrieel onderzoek.
- Kostenbenadering – Deze methode bepaalt de waarde van data op basis van de kosten die nodig zijn om de data te verzamelen, opslaan en onderhouden. Dit is relevant voor bedrijven die aanzienlijke investeringen doen in dataverzameling.
- Inkomstenbenadering – Hierbij wordt gekeken naar de inkomsten die direct of indirect worden gegenereerd door het gebruik van data. Denk aan bedrijven die hun data gebruiken om gerichtere marketingcampagnes te voeren en zo hun omzet te verhogen.
Hoe MKB-ondernemers de waarde van hun data strategisch kunnen benutten
Voor veel MKB-bedrijven is data een verborgen goudmijn. Door slim gebruik te maken van data kunnen ondernemers hun concurrentiepositie versterken. Hier zijn enkele strategieën om de waarde van data te maximaliseren:
- Datagedreven besluitvorming – Gebruik data-analyse om betere strategische keuzes te maken. Bijvoorbeeld door klantgedrag te analyseren en marketingstrategieën daarop aan te passen.
- Automatisering en procesoptimalisatie – Door data effectief in te zetten, kunnen bedrijfsprocessen efficiënter worden gemaakt, wat kostenbesparingen oplevert.
- Monetarisering van data – Sommige bedrijven kunnen hun data verkopen of delen tegen een vergoeding. Dit is vooral relevant voor sectoren waar data waardevolle inzichten biedt, zoals de gezondheidszorg of de financiële sector.
- Bescherming en naleving van wetgeving – Aangezien data een waardevol bezit is, is het belangrijk om te investeren in cybersecurity en te voldoen aan regelgeving zoals de AVG (GDPR). Dit beschermt niet alleen het bedrijf tegen datalekken, maar verhoogt ook het vertrouwen van klanten.
Conclusie: Data is een onzichtbaar maar waardevol bedrijfsmiddel
Hoewel data niet altijd als een tastbaar actief op de balans verschijnt, is het onmiskenbaar een waardevolle bedrijfsmiddel voor MKB-ondernemers. Door strategisch gebruik te maken van data, kunnen bedrijven efficiënter werken, betere beslissingen nemen en nieuwe inkomstenstromen genereren. Het is daarom essentieel om een goed databeleid te ontwikkelen en te investeren in databeheer en -beveiliging.
Voor ondernemers die de volgende stap willen zetten in datagedreven groei, is het raadzaam om te kijken naar methoden om de waarde van hun data in kaart te brengen en te benutten. Data mag dan misschien niet fysiek zichtbaar zijn, maar de impact ervan op de bedrijfsvoering is onmiskenbaar!
Aan de slag met de waarde van data in jouw bedrijf?
Next Level MKB kijkt op innovatieve manieren naar het identificeren, beschermen en laten groeien van bedrijfswaarde voor MKB bedrijven. Wil je hier meer over weten? Neem dan contact met ons op, of lees verder op deze website waar je nog veel meer inspiratie kunt vinden!
Dit is een bewerking van het artikel “Valuing Data” dat je kunt vinden op de IVSC website.